مراسم حاجت‌خواهی ناشناسِ زنان کرمانی با آیین «کلیدزنی»
حاجت‌خواهی با شیوه‌های مختلف به‌ویژه در ماه‌های قمری از جمله ماه مبارک رمضان سبب شکلگیری آداب و رسوم خاصی شده است که پای ثابت اکثر آنها نیز زنان هستند؛ «کلیدزنی» یکی از همین آیین‌های حاجت‌خواهی است که در گذشته به مناسبت شب هفدهم یا بیست و هفتم ماه رمضان در میان زنان کرمانی رواج داشته است و یک پژوهشگر فرهنگ عامه درباره علت اجرای این آیین در شب هفدهم ماه رمضان و نحوه برگزاری این مراسم توضیحاتی ارائه کرد.
امین الله علیمرادی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه برخی صاحب‌نظران با استناد به سوره انفال، آغاز نزول قرآن را مصادف با جنگ بدر، یعنی روز هفدهم ماه رمضان می‌دانند (فاکر میبدی، ۱۳۸۴: ۱۴)، گفت: افزون بر این، بر پایه برخی احادیث، عده‌ای از مفسران معتقدند معراج حضرت رسول اکرم (ص) نیز در این شب بوده است (ابن‌سعد، ج ۱، بی‌تا: ۱۶۶). بر این اساس بنا به اهمیتی که این شب در این روایات دارد، مردم در برخی نواحی مراسم ویژه‌ای برای شب هفدهم ماه مبارک رمضان برگزار می‌کنند.
غذاهای مخصوص شب هفدهم ماه رمضان
او ادامه داد: زنان روستای لاورز شهرستان دشتی (استان بوشهر) در روز هفدهم ماه رمضان نان زرد درست می‌کنند. برای پختن نان زرد؛ آرد، نمک، زردچوبه و دارچین را با هم ترکیب می‌کنند و حدود نیم کیلو خرما که پوست و هسته آنها را جدا کرده‌اند، داخل ظرف پر آبی می‌ریزند و این آب را روی آرد ریخته و خمیر درست می‌کنند. سپس این خمیرها را داخل تابه‌ای روی آتش می‌گذارند و نان‌های نازک زرد رنگی تهیه می‌کنند.
به گفته این پژوهشگر فرهنگ عامه در برخی نقاط استان فارس و اهالی قوچان نیز در شب هفدهم ماه رمضان آبگوشت کله‌پاچه یا سیرابی پخته و با آن افطار می‌کنند.
او ادامه داد: شب هفدهم ماه رمضان در شهرستان راور استان کرمان، برای افطار «قاتق» (غذایی با عدس) درست می‌کنند؛ زیرا بر این باورند که خوردن عدس، نور چشم را زیاد می‌کند. از این رو کاسه‌ای هم به همسایه‌ها می‌دهند. مردم شهرستان بم نیز در این شب آش عدس می‌خورند و بر این باورند که خوردن آش عدس ثواب دارد و اشک چشم را زیاد می‌کند.
