نقش کلیدی هوش مصنوعی در تسهیل فرآیندهای مختلف صنعتی، تجاری و علمی

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و نویسنده کتاب سیستمهای توصیه‌گر مبتنی بر نشست با استفاده از یادگیری عمیق که به تازگی از سوی انتشارات Springer آلمان منتشر شده است، با اشاره به پیشرفت هوش مصنوعی در پیش‌بینی رفتارهای انسان‌ها گفت: هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری قدرتمند برای حل مسائل پیچیده، شبیه‌سازی فرآیندهای فکری انسان و استخراج الگوهای معنادار از حجم انبوه داده‌ها به کار می‌رود، این فناوری نقش کلیدی در تسهیل فرآیندهای مختلف صنعتی، تجاری و علمی ایفا می‌کند.

به گزارش ایسنا، در عصر تحول دیجیتال و رشد سریع فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی (AI) به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای علمی، نقشی محوری در بهبود کیفیت زندگی و ارتقای کارایی در حوزه‌های مختلف ایفا می‌کند. از تحلیل داده‌های پیچیده گرفته تا شبیه‌سازی فرآیندهای شناختی انسان، هوش مصنوعی بستری فراهم کرده است که از طریق آن می‌توان مشکلات بزرگ و پیچیده را به شیوه‌ای مؤثر حل کرد. در این میان، سامانه‌های توصیه‌گر به‌عنوان یکی از کاربردی‌ترین و تأثیرگذارترین فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، تحولی اساسی در تجربه کاربری در زمینه‌هایی مانند تجارت الکترونیک، خدمات سلامت، رسانه‌ها و حتی آموزش ایجاد کرده‌اند.

اهمیت سامانه‌های توصیه‌گر در این است که این سیستم‌ها توانایی ارائه پیشنهادات دقیق و شخصی‌سازی‌شده به کاربران را دارند. این توانایی با افزایش حجم داده‌ها و پیچیدگی نیازهای کاربران روزبه‌روز حیاتی‌تر می‌شود. با گسترش حوزه‌های کاربردی این سامانه‌ها و چالش‌های مرتبط با طراحی و توسعه آن‌ها، نیاز به منابع علمی جامع و به‌روز در این زمینه به‌شدت احساس می‌شود.

از سوی دیگر، سامانه‌های توصیه‌گر مبتنی بر نشست، که تمرکز آن‌ها بر تعاملات لحظه‌ای کاربران است، راه‌حلی مناسب برای موقعیت‌هایی ارائه می‌دهند که داده‌های بلندمدت کاربران در دسترس نیست. این سامانه‌ها نه‌تنها به حفظ حریم خصوصی کمک می‌کنند، بلکه امکان ارائه پیشنهادات دقیق در زمان کوتاه را نیز فراهم می‌سازند. چنین رویکردهایی در دنیای امروز، که سرعت و دقت از اولویت‌های اصلی هستند، ارزشمندتر از همیشه به نظر می‌رسند.

در همین خصوص گفت‌وگویی با رضا روانمهر، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی در خصوص هوش مصنوعی و کتاب سیستمهای توصیه‌گر مبتنی بر نشست با استفاده از یادگیری عمیق که به تازگی از سوی انتشارات Springer آلمان منتشر شده است، انجام دادیم که متن مصاحبه به شرح ذیل است:

فناوری هوش مصنوعی چه میزان در زندگی مردم وارد شده است؟

هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری قدرتمند برای حل مسائل پیچیده، شبیه‌سازی فرآیندهای فکری انسان و استخراج الگوهای معنادار از حجم انبوه داده‌ها به کار می‌رود. این فناوری نقش کلیدی در تسهیل فرآیندهای مختلف صنعتی، تجاری و علمی ایفا می‌کند. امروزه زندگی روزمره ما به طرز عجیبی با هوش مصنوعی ادغام شده است و بدون شک هر روز نقش مهم‌تری در تمام ابعاد زندگی خواهد داشت. از سویی سامانه‌های توصیه‌گر یکی از کاربردی‌ترین و تأثیرگذارترین زمینه‌ها در دنیای امروز هستند که از فناوری‌های هوش مصنوعی بهره می‌برند.

این سامانه‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله تجارت الکترونیک، گردشگری، خدمات سلامت و پزشکی، بانکداری و خدمات مالی، آموزش، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، نقشی کلیدی دارند. با رشد روزافزون داده‌ها و نیاز به تحلیل‌های پیچیده، ایجاد سیستم‌هایی که بتوانند به کاربران توصیه‌های دقیق و شخصی‌سازی‌شده ارائه دهند، به چالش بزرگی تبدیل شده است. سامانه‌های توصیه‌گر خود یکی از موفق‌ترین نمونه‌های استفاده از فناوری هوش مصنوعی در زندگی روزمره مردم هستند؛ بنابراین، این حوزه برای من نه تنها از لحاظ تحقیقاتی جذاب است، بلکه پتانسیل زیادی برای حل مشکلات واقعی و بهبود تجربه کاربری دارد.

در نهایت، یکی از عواملی که من را به تألیف این کتاب کشاند، علاقه‌ام به نوآوری در این زمینه و تمایل به انتقال دانش و تجربیاتم به دانشجویان، محققان و توسعه‌دهندگان آینده بود. هدفم از نوشتن این کتاب این بود که به افراد علاقه‌مند به این حوزه، ابزارها و روش‌های به‌روز و کاربردی برای توسعه سامانه‌های توصیه‌گر با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته هوش مصنوعی ارائه دهم. کتاب به عنوان یکی از اولین منابع جهانی در حوزه سیستم‌های توصیه‌گر مبتنی بر یادگیری عمیق و اولین و تنهاترین منبع در زیر شاخه سیتم‌های توصیه گر مبتنی بر نشست و با هدف پوشش شکاف موجود بین نظریه و عمل تألیف شده است.